Wanneer ben je een dagbezoeker, een recreant of een toerist? Aan het uiterlijk van een persoon is dit niet af te lezen, maar dit is wel relevante informatie om meer grip te krijgen op de toeristisch-recreatieve sector. En met welke bronnen kan je dit in kaart brengen voor jouw gebied? Dat, en meer, komt terug in de Landelijke Recreatie & Toerisme Standaard (R&T Standaard). Deze is tot stand gekomen als een van de projecten binnen de Landelijke Data Alliantie. Onze collega Cindy heeft hier, samen met het HZ Kenniscentrum Kusttoerisme, NBTC, CBS, provincie Gelderland, Gemeente Amsterdam en MarketingOost aan meegeschreven. Welke inzichten de nieuwe R&T Standaard biedt, lees je in dit artikel.
Waarom een landelijke standaard?
Bezoeker, toerist, recreant, dagbezoeker, allemaal termen die wel degelijk anders zijn maar toch ook veel gemeen hebben. Dit geldt voor veel concepten en begrippen in recreatie en toerisme. Het doel van de R&T standaard is dan ook om (zo veel als mogelijk) een uniform gebruik van concepten, begrippen en bronnen te hanteren in recreatief en toeristisch onderzoek. Door begrippen te standaardiseren en inzicht te geven in de belangrijkste beschikbare databronnen, zorgt de R&T standaard ervoor dat onderzoek beter vergelijkbaar is en we binnen onderzoek of advies zoveel mogelijk over hetzelfde praten door bepaalde definities te gebruiken.
In 2011 is de eerste landelijke R&T standaard ontwikkeld (en in 2015 opnieuw geüpdatet). Met de jaren zijn er nieuwe termen bij gekomen, is de context veranderd en zijn er nieuwe bronnen of manieren om data te verzamelen bij gekomen. Het was dan ook hoog tijd om de R&T Standaard uit 2011 te updaten. In september 2021 is het eerste deel van de nieuwe R&T Standaard gepubliceerd, genaamd: Bezoekers: omvang en profiel.
Ondertussen wordt gewerkt aan het thema Bezoekers: Customer Journey en Bezoekersstromen. Later volgen de thema’s: De impact van toerisme en Het toeristisch aanbod (vooral gezien vanuit de toeristisch-recreatieve bedrijfstakken.
Het eerste thema is in september 2021 afgerond, aan de overige drie thema’s wordt de komende tijd gewerkt. In het eerste thema staat de bezoeker centraal. De R&T standaard gaat o.a. in op de verhouding tussen personen en bezoekers, de relatie tussen de verschillende begrippen van recreatie, toerisme en vrije tijd, op toerisme als onderdeel van tijdsbesteding, op de bezoeker en bezoekersmotieven en op verschillende typen toerisme.
(Dag)bezoeker, recreant of toerist?
Om op de vraag terug te komen, wanneer ben je een dagbezoeker, een recreant of een toerist? De belangrijkste criteria van de definities zijn volgens de R&T Standaard als volgt:
- Bezoeker: Een bezoeker is een reiziger, die een vakantie of trip maakt naar een bestemming buiten zijn of haar normale leefomgeving, voor niet meer dan een jaar en voor elk doel, als er tenminste geen sprake is van werkzaamheden voor en betaling door een eenheid in de te bezoeken bestemming. Bezoekers kunnen opgedeeld worden in dagbezoekers en toeristen.
- Dagbezoeker: Bezoekers die niet overnachten (in een collectieve of privéaccommodatie) op de plaats van bestemming. Een dagbezoeker is hierbij minimaal 2 uur van huis en niet langer dan een dag.
- Toerist: Een toerist is een bezoeker die één of meer nachten op de bestemming heeft doorgebracht. Het verschil tussen een dagbezoeker en toerist wordt dus bepaald door de overnachting.
- Recreatie: Met recreatie worden alle activiteiten (wel buitenshuis) bedoeld die iemand in de vrije tijd uitvoert. Recreatie kan zowel binnen als buiten de ‘normale’ omgeving plaatsvinden. Hier horen activiteiten bij zoals een rondje wandelen, sporten, uit eten gaan, etc.
De definities praten vaak over ‘normale’ omgeving. Dit bepaalt eigenlijk in hoeverre een activiteit tot toerisme behoort of niet. De normale omgeving is een subjectief begrip en kan voor ieder persoon anders zijn. In principe gaat het om de omgeving waarin een persoon zijn of haar normale routines uitvoert.
De begrippen vrije tijd, toerisme en recreatie worden vaak door elkaar heen gebruikt. En ondanks dat er wel overlap bestaat, hebben deze begrippen dus niet dezelfde betekenis. Maar, gelukkig hebben we nu de R&T standaard om deze begrippen in onderzoek en advies zo veel als mogelijk gestandaardiseerd te gebruiken.
Meer informatie? Download het eerste deel van de R&T Standaard 2030 hier.