Terugblik 2020: een bewogen jaar

December, een uitgelezen maand om terug te blikken op het jaar. Het moge duidelijk zijn dat 2020 een bijzonder jaar is dat we niet snel zullen vergeten. Het is een jaar waarin we veelal thuis hebben gewerkt en dat veel vrijetijdsvoorzieningen gesloten zijn (geweest). De vrijetijdssector is hard geraakt door de maatregelen die zijn genomen om het virus in te dammen. Sanne blikt terug op 2020 en vertelt hoe zij dit jaar heeft beleefd.

 

“2020 leek aan de start een jaar als elk ander jaar. Hoe heb jij dit ervaren?”

Voor de vrijetijdssector leek 2020 goed te beginnen. 2019 was een top jaar voor velen en dat beloofde veel goeds voor 2020. Het internationaal toerisme bereikte een piek in 2019 en de verwachting was dat de groei zou doorzetten in 2020. Dit kwam echter in maart tot een plotselinge stop door de maatregelen om het virus in te dammen. Het jaar 2020 verliep hierdoor totaal anders dan gedacht. De vrijetijdssector is een van de sectoren die de harde klappen krijgt. Ik denk dat niemand aan het begin van 2020 had verwacht dat ons dit te wachten stond en dat we nu, anno december 2020, nog steeds de gevolgen ondervinden van het virus.

2020 begon voor mij ook ‘normaal’. In januari 2020 begon ik aan mijn derde maand als adviseur bij ons bureau en het zou voor mij dan ook een leerzaam jaar worden met veel nieuwe, leuke en interessante projecten. Dat is het overigens zeker geweest, maar wel op een andere manier dan ik had verwacht. Langzaam verschenen namelijk de eerste geluiden over een mysterieus virus in China in het nieuws. Nog nietsvermoedend over de impact die het virus op de hele wereld zou hebben, ging de normale gang van zaken gewoon door. Zelf kwam ik begin maart nog terug van een vakantie. De eerste mondkapjes werden al in het vliegtuig gedragen, maar ik dacht nog dat wel zou meevallen. Op dat moment onderschatte ik het virus flink, zowel de besmettelijkheid van het virus als de economische en maatschappelijke impact.

 

“Welke impact heeft de coronacrisis volgens jou?”

Als ik specifiek naar de vrijetijdssector kijk, zie ik dat verschillende branches hard zijn geraakt. Met name de horeca, reisbranche, verblijfsrecreatie, dagrecreatie en luchtvaart hebben te maken gehad met een enorme daling van de omzet in het voorjaar. Ik denk dat met name de eerste lockdown in het voorjaar voor iedereen ingrijpend is geweest. De versoepelingen van de maatregelen vanaf juni en juli, was voor een aantal ondernemers een lichtpuntje in een bizar voorjaar. Een deel van de sector heeft hiermee nog de kans gekregen om de verloren omzet van het voorjaar (gedeeltelijk) goed te maken, terwijl andere ondernemers bijna al hun omzet hebben zien verdampen. Campings en recreatieparken in een natuurlijke omgeving, waar rust en ruimte centraal staat en waar men zich voldoende aan de maatregelen kan houden, zijn enorm populair geworden onder de binnenlandse vakantiegangers. De hotels en groepsaccommodaties hebben het verlies aan (buitenlandse) gasten daarentegen niet goed kunnen maken. Ook de horeca en evenementensector hebben flinke klappen gekregen.

Naast dus de economische impact voor de ondernemers, heeft dit ook een maatschappelijke impact voor ons als consumenten gehad. Zowel voor ondernemers in de vrijetijdssector die hun deuren moesten sluiten, als voor ons als consumenten die onze vrije tijd niet meer konden invullen zoals we dat gewend waren.

 

“Wat is je het meest bijgebleven van 2020?”

2020 is een bizar jaar waarin we bijna volledig vanuit huis hebben gewerkt en waarin de digitaal vergadering de norm was (en is). Dit heb ik echter niet alleen als vervelend ervaren, er zitten zeker ook voordelen aan: minder reistijd (en daarmee ook nog eens beter voor het milieu) en de efficiëntie van het digitaal vergaderen. Het thuis werken en digitaal vergaderen zijn denk ik zaken die ook na de coronacrisis ingezet worden. Wat mij daarnaast het meest is bijgebleven, is de snelle omschakeling en aanpassingen die iedereen (zowel zakelijk als privé) heeft gedaan. Het digitaal in plaats van fysiek samenkomen is hier een goed voorbeeld van, maar ook in de sector zien we dit terug: met stoom en kokend water zijn er afgelopen jaar 13 (!) druktemonitors gelanceerd! De behoefte voor het inzicht krijgen in bezoekersstromen was er al langer, maar vanwege het coronavirus is dit in een sneltreinvaart gekomen.

De veranderende vraag zagen we ook terug in ons werk. Bepaalde projecten werden on-hold gezet en bijeenkomsten werden logischerwijs uitgesteld of er werd naar online alternatieven gezocht. Daarnaast zagen we ook meer corona-gerelateerde vragen op ons afkomen. Zo hebben we in het voorjaar voor VisitBrabant een bronnenonderzoek uitgevoerd naar de impact van corona, hebben we in de zomer een onderzoek gedaan naar recreatiedrukte in Noord-Holland, waar het coronavirus de al bestaande drukte in de natuurgebieden heeft verhoogd en zijn we op dit moment bezig met het thema bezoekersmanagement en druktemonitoring.

 

“Heeft de coronacrisis volgens jou ook nog iets goeds gebracht?”

Zeker! Wat ik zo bijzonder en mooi aan het afgelopen jaar vind, is de creativiteit van de vele ondernemers in de vrijetijdssector. Binnen no-time is door restaurants de omschakeling gemaakt naar afhalen en thuisbezorgen, hebben attractieparken virtuele wachtrijen gerealiseerd en zijn slimme en creatieve oplossingen bedacht om zowel volgens de maatregelen te werken als om bezoekers te trekken. Ik vind het tegelijkertijd erg mooi om te zien hoe initiatieven als support your locals zijn ontstaan. Dit laat de veerkracht van de sector zien.

En het positieve wat de coronacrisis voor mij persoonlijk bracht, is het (her)ontdekken van Nederland en mijn stad Nijmegen. Ik heb vele uurtjes doorgebracht met het wandelen door de Ooijpolder of langs de Waal. Ondanks dat ik de ‘normale’ invulling van mijn vrije tijd erg mis, zie ik 2020 niet als een verloren jaar.

 

“Wat is het leukste dat je afgelopen jaar hebt mogen doen?”

Wat ik ontzettend leuk vond is dat ik afgelopen zomer voor een aantal projecten veel mooie plekjes heb mogen ontdekken in Nederland. Tijdens de zomerperiode, waarin de maatregelen waren versoepeld, heb ik de vele natuur- en recreatiegebieden op Voorne-Putten (Zuid-Holland) mogen ontdekken. Voor het Recreatieschap Voorne-Putten onderzoeken wij momenteel in hoeverre het huidige aanbod van recreatieve voorzieningen aansluit bij de wensen en behoeftes van de bezoekers van de gebieden. Zelf was ik nog nooit eerder op Voorne-Putten geweest, maar ik ben erg enthousiast over de natuur en de recreatieve mogelijkheden. Zelfs zo enthousiast, dat ik voor volgend jaar zelf een weekendje weg heb gereserveerd naar het gebied.

 

“Tot slot: wat verwacht je voor 2021?”

Het liefst had ik hier met veel zekerheid een antwoord op gegeven, maar toch blijft het afwachten hoe 2021 eruit gaat zien. Wel verwacht ik dat de enorme creativiteit en samenwerking die iedereen met elkaar heeft gerealiseerd afgelopen jaar, blijft doorzetten. Ik wil iedereen een gezond en gelukkig 2021 wensen en iedereen die, zakelijk of privé, is geraakt veel sterkte wensen.