“Zullen we dan maar een rondje gaan wandelen”, vroeg een vriendin. “Prima, iets anders kunnen we toch niet doen tijdens de lockdown”, zei ik. Een veelvoorkomend gesprek in de afgelopen twee jaar. Ik ben een van de plezierzoekers die tijdens de lockdown heeft ontdekt dat de natuur ook een prima plek is om leuke dingen in te doen.
En dat wist ik natuurlijk deels al wel: op het strand liggen, mountainbiken, kanoën, beachvolleyballen, of een andere leuke activiteiten, dat deed ik al wel in de natuur. Maar wandelen? Dat eigenlijk nauwelijks. Het aantal keer dat ik ging wandelen in de natuur is tijdens corona wel meer dan verdubbeld. Maar nu we de lockdowns weer achter ons hebben gelaten, is het aantal keren dat ik de natuur bezoek weer gedaald. In plaats daarvan ben ik weer de dingen gaan ondernemen die ik hiervoor ook deed: op pad met vrienden, actief en sportief bezig zijn, nieuwe dingen ondernemen, de plezierzoeker in mij kan weer haar gang gaan.
Zoveel mensen, zoveel wensen
En dat geldt ook voor hoe we de natuur beleven. Met mij zijn er nog vele andere plezierzoekers die in coronatijd hebben ontdekt dat de natuur een prima plek is om leuke activiteiten te ondernemen, avonturen te beleven en plezier te hebben samen met vrienden of familie. . Maar, dit geldt natuurlijk niet voor iedereen. Zo wil ook een deel van de Nederlanders juist het liefst geen activiteiten ondernemen, en juist weg van de drukte. Kortom, dé buitenrecreant bestaat niet. Om hierin meer inzicht te krijgen is recent onderzoek naar natuurbeleving uitgevoerd.
De toolkit natuurbeleving
In 2021 hebben we, samen met ZKA en Bureau Buhrs, een verdiepend onderzoek onder de zeven leefstijlen uitgevoerd naar hun ideale natuurbeleving.
De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in de ‘Toolkit natuurbeleving’, u kunt deze vinden op onze website www.ruimteenvrijetijd.nl/leefstijlen. De toolkit bestaat uit twee onderdelen:
- Deel 1: Resultaten onderzoek: dit deel gaat in op de motivaties, wensen en interesses ten aanzien van natuurbeleving door de ogen van zeven typen recreanten (leefstijlen). Dit deel geeft de opvallende resultaten weer ten opzichte van de andere leefstijlen.
- Deel 2: Zelf aan de slag: dit deel helpt om zelf praktisch aan de slag te gaan met de leefstijlen door een aantal stappen te doorlopen. Deze stappen helpen om de leefstijlen toe te passen en keuzes te maken over productontwikkeling, promotie, positionering en samenwerking.
Nieuwe plekken ontdekken of dichtbij huis blijven?
Het interessante aan het onderzoek is dat het op veel elementen ook echt duidelijke verschillen tussen de leefstijlen laat zien. Neem bijvoorbeeld de avontuurzoeker en de rustzoeker. Waar de avontuurzoeker graag van de gebaande paden af gaat, het liefst lange afstanden wandelt, gaat struinen, nieuwe plekke ontdekt en avonturen beleeft, wil de rustzoeker het liefst terug naar hetzelfde plekje, dicht bij huis, naar gebieden die ze al kennen en naar toegankelijke gebieden met goede paden en wegen. Erg verschillend dus.
Ook zien we duidelijk naar voren komen dat bepaalde leefstijlen echte natuurliefhebbers zijn en dat er leefstijlen die de natuur meer zien als plek waar ze iets leuks kunnen ondernemen. De plezierzoeker is een goed voorbeeld van die laatste groep, zoals ook al uit de inleiding van dit artikel blijkt.
Natuurlijk zijn naast beleving, ook reisafstand en het gezelschap van invloed op je keuze, alsmede het aanwezige aanbod aan verschillende natuur- en recreatiegebieden. Toch is er nog een wereld te winnen in het optimaliseren van de inrichting van een gebied op de wensen van de recreant! Verschillende terreinbeheerders zijn hier ook al mee bezig, blijkt uit de eerste reacties uit ons netwerk,
Leuk, al deze informatie, maar wat kan je er mee?
De toolkit biedt handige inzichten voor o.a. natuur- of terreinbeheerders, voor overheden of ondernemers. Het kan bijvoorbeeld behulpzaam zijn om een natuur- of recreatiegebied aantrekkelijk(er) te maken of in te richten voor bepaalde bezoekers. We hebben inmiddels gezien dat dé buitenrecreant niet bestaat en dat ieder zo haar eigen (soms zelfs tegenovergestelde) voorkeuren en behoeften heeft. De toolkit kan helpen om te kiezen voor welke doelgroepen je een natuur- of recreatiegebied wil inrichten. En welke voorzieningen, activiteiten en paden bij horen. Zo hebben we eerder voor een regio een gebiedsvisie opgesteld waarin we, gebiedsgericht, voor de natuur- en recreatiegebieden een voorstel voor (door)ontwikkeling van de gebieden hebben opgesteld, passend bij de leefstijlen. Omdat niet ieder gebied voor iedere leefstijl aantrekkelijk kan zijn, zijn er keuzes gemaakt in welke gebieden op welke doelgroepen richten, zodat er in de gehele regio uiteindelijk aantrekkelijke keuzes voor iedere leefstijl te vinden zijn.
Daarnaast kan de toolkit helpen om inzicht te krijgen in welke doelgroepen het meest passend zijn bij de identiteit van een gebied, en op basis daarvan keuzes te maken voor de gewenste doelgroepen om het gebied op in te richten. Maar ook, hoe kan ik de doelgroep het beste bereiken (communicatie)? Of: met wie kan ik het beste samenwerken om zo een totaalbeleving aan te bieden? De toolkit kan op die manier helpen om ondernemers en de omgeving (beter) met elkaar te verbinden.
Ken uw gast – natuurbeleving. Doet u mee?
Het Bureau voor Ruimte & Vrije Tijd begint dit najaar speciaal voor terreinbeherende organisaties een ‘Ken uw gast’ traject. Hierin worden de inzichten uit de toolkit specifiek op maat gemaakt voor uw gebied. U gaat hiermee zelf aan de slag, ondersteund door een expert die samen met u de implementatie vorm geeft. Hiermee komt u tot kansrijke en onderbouwde keuzes voor de ontwikkeling van uw natuur- of recreatiegebied! Ook is er aandacht voor de kansrijkheid van het spreiden van bezoekers! Nieuwsgierig naar meer informatie over een ‘Ken uw gast’ traject, neem dan contact op met Sanne Meekes of Tinco Lycklama.
Auteurs
